Jak być asertywnym? Czy trudno ci powiedzieć „nie” przyjacielowi, który prosi cię o pomoc non stop, rodzinie, która zapomina, że masz życie osobiste, czy koledze z pracy, który każe ci wykonywać część jego pracy?
Bez dalszego zastanawiania się, poznaj porady naszego trenera, aby w końcu się upomnieć i nauczyć się mówić „nie” z taktem.
Wiedza o tym, jak być asertywnym i powiedzieć komuś „nie”, oznacza umiejętność obrony swoich zasobów i wyznaczania granic. Czasami oznacza to również dokonywanie wyborów, które dotyczą innych.
Są żądania, które dotyczą ciebie bezpośrednio: chcą twojego czasu, pieniędzy, koncentracji, siły roboczej, uczuć, wiedzy, ciała… Wszystkie twoje osobiste zasoby mogą zostać wykorzystane tego czy innego dnia.
Istnieją również gry wpływu, które są często spotykane jako rodzic lub kierownik. W tym przypadku chodzi o twoją władzę nad innymi, którą niektórzy ludzie chcą wykorzystać na swoją korzyść: twoją zdolność do arbitrażu, wyboru, decydowania… na swoją korzyść!
Wreszcie, czasami trzeba wiedzieć, jak być asertywnym i umieć powiedzieć „nie” rzeczom, które nie są werbalnie wymagane, ale po prostu narzucone: przedstawia się nam jako mniej lub bardziej delikatnie, jakby to było „oczywiste”. Dla wielu osób jest to sytuacja trudna do dyplomatycznego załatwienia.
Nieustannie znajdujemy się w sytuacji, w której musimy dokonywać wyborów i podejmować decyzje, a wiedza o tym, jak się bronić i zająć swoje miejsce, jest niezbędna. Wiedza o tym, jak powiedzieć „nie”, oznacza zapewnienie, co jest dopuszczalne i uzasadnione, a jednocześnie zrobienie tego w sposób taktowny, zachowując związek i szanując zaangażowane osoby.
Ale wiedzieć, jak odmówić czegoś, to także, w niektórych przypadkach, „wiedzieć, jak prosić. Powiedzenie „nie” temu, co nam nie odpowiada, oznacza możliwość powiedzenia „tak” temu, czego naprawdę chcemy. Oznacza to odzyskanie kontroli nad własnym czasem, przestrzenią, zasobami, a więc i życiem!
Brak pewności siebie może być przyczyną trudności w odmawianiu, ale nie zawsze. Są osoby, które nie bardzo wiedzą, na czym polega ich rola, które mają problem z określeniem siebie, na przykład jako rodzica, i które wahają się między stanowczością a pobłażliwością.
Inni mają bardzo silną potrzebę bycia kochanym lub bycia popularnym i boją się zerwania związku.
Istnieje również kwestia zarządzania emocjami, która jest kluczowa: dyskomfort związany z „przeciwstawianiem się” osobie stojącej przed nami lub ranieniem jej uczuć.
Dla innych może to być po prostu brak know-how, który może przerodzić się w brak umiejętności interpersonalnych (jakich zwrotów używać, jakiego tonu używać, jak reagować, gdy nie działa?).
Niektórzy ludzie nie mieli przykładu w dzieciństwie, albo byli zniechęcani (lub karani), kiedy próbowali zająć stanowisko. W rezultacie, jako dorośli, są zagubieni, jeśli chodzi o „mówienie nie” i asertywność. Zidentyfikowanie przyczyn tej trudności w wyrażaniu siebie w życiu osobistym lub zawodowym jest już drogą do przodu!
„Nie wiem, jak odmówić moim przyjaciołom, rodzinie, szefowi…” Konsekwencje nieumiejętności powiedzenia „nie” mogą być zarówno emocjonalne, jak i konkretne, namacalne. Będzie to zależało od postawy osoby, która nie wie, jak prawidłowo powiedzieć „nie”.
1. Jeśli osoba jest pasywna: zahamowana, zaakceptuje zbyt wiele i skończy obwiniając siebie i innych.
2. Jeśli dana osoba agresywnie radzi sobie z dyskomfortem: będzie bardziej wyrazista, będzie odmawiała, będzie mówiła „nie” w sposób brutalny lub agresywny.
3. Jeśli osoba jest „pasywnie-agresywna”: będzie oscylować między tymi dwiema skrajnymi postawami: zbyt często akceptując to, co chciałaby odrzucić, a potem wybuchając agresją pod wpływem swojej frustracji i rozterek. Dla otoczenia jej zachowanie jest niezrozumiałe, bo sprawy nie są jasno powiedziane i ujęte.
Na początku robimy sobie wyrzuty, trochę się zastanawiamy, potem przenosimy naszą frustrację na innych, obwiniamy ich za naszą niezdolność do zajęcia własnej pozycji: w zasadzie wystarczyłoby, gdyby nikt mnie o nic nie pytał, żebym nie miała czego odmawiać!
Inną konsekwencją może być sposób, w jaki się na nas patrzy, możemy również wzbudzać irytację, poprzez nasze wahania lub naszą relacyjną brutalność. Ponieważ odmowa musi być sformułowana z taktem, aby została przyjęta: jeśli jest źle sformułowana, osoba przeciwna może poczuć się osobiście zaatakowana, podczas gdy tym, czego odmawiamy, jest zachowanie, czyn, działanie, a nie osoba, która prosi lub żąda.
Aby uzyskać trwałe rezultaty, skutecznie wzmocnić swoją pewność siebie i nauczyć się jak być asertywnym, najlepiej jest najpierw poświęcić czas na zadanie sobie właściwych pytań. Pytań, które mają największe znaczenie, a przede wszystkim: jakie są moje potrzeby i wartości? W związku z tym, jakie są moje priorytety i jak mogę rozróżnić sprzeczne intencje?
Gdy poznamy odpowiedzi na te pytania, wiele łatwiej będzie powiedzieć „nie”, jeśli wiemy, na co mówimy „tak”. Staniesz się bardziej stabilny, zmotywowany, stanowczy i będzie to bardziej akceptowalne przez otoczenie.
Można pracować nad pewnością siebie i umiejętnością zaznaczania własnej wartości. Dla małych codziennych interakcji, praktyka jest kluczem! Spraw, by asertywność stała się twoim nowym nawykiem.
Czy nie potrafisz powiedzieć „nie” swoim przyjaciołom, którzy proszą cię o zrobienie wielu rzeczy, lub swojemu koledze, który prosi cię o wykonanie jego pracy? Nie panikuj, to nie jest śmiertelne zagrożenie, ale umiejętność taktownego odmawiania wymaga praktyki.
Na początek możesz nauczyć się kilku standardowych zwrotów, które sprawią, że nie będziesz mówić „tak”, nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Na przykład: „Muszę sprawdzić swój pamiętnik, zanim ci odpowiem”, albo po prostu: „Widzę twój problem, pomyślę, jak ci pomóc”, albo „Nie mogę się zgodzić, wolę ci zaproponować…”.
Istnieje wiele sposobów na powiedzenie „nie”: możemy zaakceptować częściowo, postawić warunki, odłożyć odpowiedź na później, udzielić wyjaśnień, przeformułować wnioskodawcę, zaproponować alternatywy, odmówić jasno i z empatią, lub być bardzo stanowczym, jeśli dana osoba się upiera, nawet jeśli oznacza to granie zepsutej płyty.
Każdy mały krok się liczy, aby nauczyć się, jak być asertywnym, nabrać pewności siebie i odnieść sukces w życiu codziennym, dlatego zacznij od małych szczegółów. Następnie, gdy staniesz się bardziej komfortowy, w końcu będziesz w stanie powiedzieć „nie” taktownie, na prośby, które angażują cię bardziej, bez szkody dla relacji z osobą, z którą rozmawiasz.
