W XXI wieku ludzkość osiąga nowe wyżyny naukowego zrozumienia świata – a jednocześnie wydaje się tracić rozum. Jak to możliwe, że gatunek, który w niecały rok opracował szczepionki na COVID-19, wytwarza tyle fake newsów, znachorskich metod leczenia i teorii spiskowych?
Czy czytanie książek może nas uczynić bardziej racjonalnymi? Czy może pomóc nam w rozumieniu, dlaczego na świecie jest tak wiele irracjonalności? Na te i wiele innych pytań odpowiada w swojej najnowszej książce Steven Pinker, autor bestsellera Nowe Oświecenie.
Pinker odrzuca sceptyczny stereotyp, zgodnie z którym ludzie są istotami irracjonalnymi – prymitywnymi jaskiniowcami obarczonymi skrzywieniami poznawczymi, błędami myślowymi i złudzeniami. W końcu odkryliśmy prawa natury, wydłużyliśmy i wzbogaciliśmy ludzkie życie i wreszcie to my sami ustanowiliśmy wzorce racjonalności. De facto w mało zaawansowanych technologicznie kontekstach, w których spędzamy większość naszego życia, myślimy rozsądnie, ale nie wykorzystujemy potężnych narzędzi rozumowania, które przez tysiąclecia odkrywaliśmy: logiki, krytycznego myślenia, korelacji i przyczynowości , a także indywidualnego i zbiorowego dokonywania optymalnych wyborów. Narzędzia te nie należą do programu powszechnego nauczania i nigdy nie zostały jasno i atrakcyjnie przedstawione w jednej książce – aż do teraz.
Racjonalność ma znaczenie. Prowadzi do lepszych wyborów w życiu prywatnym i w sferze publicznej, a także jest najważniejszym czynnikiem sprawiedliwości społecznej i postępu moralnego. Nacechowana typową dla Pinkera wnikliwością i humorem książka Racjonalność oświeca, inspiruje i podnosi na duchu.